Ender Diril ile “Baharın NFT Hâli Sergisi” Üzerine Soru-Cevap

Yeşer Sarıyıldız‘ın küratörlüğünde, 20 sanatçının 50’den fazla eserinden oluşan Baharın NFT Hâli sergisinde eserleriyle yer alan sanatçılardan Ender Diril’le NFT kavramını, sanat dünyasındaki yerini ve NFT’nin geleceğini konuştuk. Baharın NFT Hâli sergisini, 30 Mart’a kadar Ortaköy’de yer alan Feriye’de ziyaret edebilirsiniz.

Kısaca kendinden bahseder misin? Hangi disiplinlerde çalışıyor, neler yapıyorsun, kendini nasıl tanımlıyorsun?

Dijital tasarım sürecim aslında 2002 yıllarına kadar uzanıyor. Zaman içerisinde teknolojinin gelişme hızı ve trendlerin değişmesiyle doğru orantılı olarak; Digital Artist, Creative Director ve UX/UI Designer olarak konumlandım. Mobil App ve UX/UI süreçleri dışında kalan zamanlarda, Photo Manipulation ve Generative AI Art odaklı NFT çalışmalarıma kafa yoruyorum. Kendini zorlamayı seven ve farklı disiplinleri öğrenmek için konfor alanını terketmekten korkmayan biriyim diyebilirim. Yeni keşifler için bu inanç sıçrayışının gerekliliğine inanıyorum, bu sayede her seferinde kendi dayanıklılığımı da ölçmüş oluyorum. 

Dijital dünyada var olma ve NFT dünyasına giriş hikayeni bizimle paylaşır mısın? NFT senin sanata bakışında ve yaklaşımında değişim yarattı mı?

Uzun yıllardır dijital sanatla uğraşıyorum. NFT dünyasına giriş hikayem tabii ki önce merakla oldu, yakın çevrem de bu konuya el atmam konusunda oldukça ısrarcıydı. Sonrasında ilk koleksiyonum için hazırlıklara başladım ve Generative AI Art & Photo Manipulation disiplinlerini birleştirdiğim ilk koleksiyonum olan Xenomorphic’i açtım. Bu süreçte de oldukça deneyim kazandım, özellikle de art-pitching kısmında. Yine de her gün öğrenmeye ve kendi tarzımda daha iyisini yapabilmek için çalışmaya devam ediyorum. NFT dünyasında çılgın fikirlerinizi korkmadan gerçekleştirebileceğinizi görmek oldukça rahatlatıcı. Çok çalışmak ve hedef odaklı olmak her koleksiyon özelinde de çok önemli.

NFT’nin sanat dünyasını değiştirdiğini ya da tamamen değiştireceğini düşünüyor musun?

NFT dijital sanatçılar için inanılmaz derecede özgür bir alan sağlıyor. Artık markaların/ajansların zevkine göre çalışmak ve üretmek yerine, kendi iç dünyanızın kapılarını başkalarına açabiliyorsunuz. Bu nedenle de sanat dünyasını çoktan değiştirdi, farklı disiplinlerden çok farklı ve yaratıcı çalışmaları, teknolojiyle harmanlanmış en uçuk fikirleri görebilmeniz artık mümkün.

NFT’leri sence başka nerelerde kullanmaya başlayacağız? Yoksa azalarak bitecek mi?

Yakın zamanda, Metaverse üzerinde bu çalışmaların takas yöntemine dönüşmesi içten bile değil, tıpkı RPG oyunlarındaki gibi bir dünya bizi bekliyor diyebilirim. Tabii bu kadar sanatçı varken ve her gün bir yenisi ekleniyorken koleksiyonerlerin bir noktada doyuma ulaşması her sanatçı için düşündürücü. Her sanatçının rahat bir şekilde koleksiyoner olabilmesi için en büyük ızdırabımız olan gas fee’lerin ortadan kalkması veya daha mantıklı bir orana çekilmesi herkes açısından cesaretlendirici bir etken olur. Ben de açıkçası çok güzel çalışmalar görüyorum ve almak istiyorum, Gas Fee Çin Seddi gibi durunca tabii olmuyor. 🙂

NFT dünyası fiziki sanat dünyasını da etkileyebilir mi? Evetse, nasıl?

Fiziki sanat dünyasında, sanat galerilerini etkileyebilir diye düşünüyorum. Koleksiyoner ile direk olarak bağ kurabilmek, çoğu sanatçının diğer çalışmaları için de devam etmesini isteyebileceği bir şey. Dolayısıyla sadece dijital sanatçılar için değil, geleneksel sanat için de bu açıdan dönüştürücü olabilir.

NFT ile birlikte bağımsız sanatçıların önü açılıyor mu? Yoksa bildiğimiz dünyanın sadece bir yansıması mı?

Kesinlikle açılıyor. NFT dünyası bağımsız sanatçılar için inanılmaz bir portal, özellikle de bilinirlik açısından oldukça etkili.

Bundan sonrası için planların neler? 

Keşfetmeye ve süreçte yara almaya, aldıkça da inat edip sanata sarılmaya devam diyebilirim. Hedefimde özellikle Pytti Generative AI Art + Motion Video çalışmalarımı çok daha iyiye taşımak, kompozisyonlarımı çok daha kompleks hale getirmek var. Sonrasında tabii ki başka sergilerde bu çalışmalarımla yer almak ve koleksiyonlarımı büyütmek hedeflerim arasında.

NFT dünyasına adım atmak isteyen sanatçılara platform seçimi, Collector’lara ulaşma, fiyatlandırma yapma gibi konularda önerilerin nelerdir?

İlk olarak NFT çalışmalarının ve koleksiyonların yayınlandığı platformlarda biraz vakit geçirmelerini öneriyorum. Foundation, Opensea, Rarible en bilinenlerden. Sonrasında hedefledikleri koleksiyon için çalışırken, yaşadığı tüm süreçleri akıllarının bir kenarında tutmaları, hatta kaydetmeleri iyi olur, çünkü bu koleksiyonerler açısından oldukça merak edilen bir kısım. Twitter Spaces’ın gücü inanılmaz. Sanatçılar işlerini nasıl anlatıyorlar dinlemeli ve not almalılar; çünkü kendi eserlerinin hikayesini de anlatırken bazı detayları unutmamaları gerekecek. Mutlaka pratik yapabilecekleri ve yapıcı geribildirimler alabilecekleri konuşmalara dahil olsunlar. Space’lerde ise, bekleme sürelerini maksimum 2 saat olarak belirlesinler; çünkü daha fazlası sanatçı için oldukça yorucu ve moral bozucu olabiliyor. Bunun yerine koleksiyonerlere ulaşmanın alternatif yollarını araştırsınlar. En önemlisi de motivasyonlarını koruyabilmek için bazen ara vermeleri gerektiği zamanlarda hayatın keyfini çıkarsınlar.