Andreas Frei ile “Baharın NFT Hâli Sergisi” Üzerine Soru-Cevap

Yeşer Sarıyıldız‘ın küratörlüğünde, 20 sanatçının 50’den fazla eserinden oluşan Baharın NFT Hâli sergisinde eserleriyle yer alan sanatçılardan Andreas Frei ile NFT kavramını, sanat dünyasındaki yerini ve NFT’nin geleceğini konuştuk. Baharın NFT Hâli sergisini, 30 Mart’a kadar Ortaköy’de yer alan Feriye’de ziyaret edebilirsiniz.

Kısaca kendinden bahseder misin? Hangi disiplinlerde çalışıyor, neler yapıyorsun, kendini nasıl tanımlıyorsun?

Eğitimim gereği mimarım ama şu anda gayrimenkul sektörü ve dijitalleşmeye odaklanmış durumdayım. Dijital sanat ve tasarım benim için yaratıcılığı ve günlük hayatımızda her zaman yeri olmayan “güzel şeyler” yaratma ihtiyacını ifade etmenin bir yolu.

Dijital dünyada var olma ve NFT dünyasına giriş hikayeni bizimle paylaşır mısın? NFT senin sanata bakışında ve yaklaşımında değişim yarattı mı?

Bir mimar olarak çalışmak, tasarlamanın ve yaratmanın yolu zaten büyük ölçüde dijital araçlara dayanan bir süreçti, şimdi elimizde artık fiziksel bir bileşene gerçekten ihtiyaç duymayan yaratıcı iş akışlarına izin veren çok daha fazla araç var. Fiziksel sanat eserini dijitalleştirmeye başladığımızda, örneğin bir Picasso tablosunu simgeleştirerek, başlangıçta tamamen dijital olan sanat, dijital mülkiyeti ve özgünlüğü tanımlamanın bir yolu olarak NFT teknolojisini kullanabilir.

NFT’nin sanat dünyasını değiştirdiğini ya da tamamen değiştireceğini düşünüyor musun?

NFT’lerin sanat dünyasını tamamen değiştireceğini düşünmüyorum. Fiziksel sanat her zaman özel çekiciliğini ve örneğin insanların ona dokunabilmesi ve bir sanatçının yaptığı fırça darbesini hissedebilmesi gibi niteliklerini koruyacaktır ama NFT’ler veya token’laştırma ile olan bağları da şüphesiz genişleyecektir ki bu da çoğunlukla yatırım nedeniyle gerçekleşecektir. Yani, her zaman tamamen dijital olan ve “gerçek” olmak için baskıya ihtiyaç duyan (aksi takdirde sadece bir bilgisayardaki bir dosya olarak görülen) sanat, fiziksel bir hal almaya gerek kalmadan yeni bir meşruiyet düzeyi kazanabilir.

NFT’leri sence başka nerelerde kullanmaya başlayacağız? Yoksa azalarak bitecek mi?

NFT’lerin, örneğin etkinlik biletleri veya satın alma makbuzları gibi farklı hizmetlerin ve/veya şirketlerin aynı “framework”ü kullandığı meta veri deposu uygulamalarında ve dijital etkinlik alanlarında büyük olasılıkla bir kullanım alanı olacağını düşünüyorum. Benzer şekilde, kullanım alanlarını genişletme potansiyelinin yüksek olduğu dijital sanat alanında, örneğin sanat eserlerinin haklarının ve telif haklarının devrinde, satın alma/mülkiyet kanıtı olarak işlev görebilirler. NFT’lerin mevcut “hype”ı ve spekülatif kullanımı bence ortadan kalkacak (ve birçok NFT’nin değeri de artacak). Birçok proje blockchain teknolojisini bir taktik olarak kullanıyor ve onsuz da sağlayabilecekleri şeyler yapıyor.

NFT dünyası fiziki sanat dünyasını da etkileyebilir mi? Evetse, nasıl? NFT ile birlikte bağımsız sanatçıların önü açılıyor mu? Yoksa bildiğimiz dünyanın sadece bir yansıması mı?

NFT’ler, bir anlamda fiziksel sanat dünyasını değiştirebilir veya kullanımları, genç nesillerin neyin “bir sanat eseri” olarak görüldüğüne ve mülkiyetin anlamına ilişkin algısını değiştirebilir. Bu, bir sanat eserini başka türlü satmaya çalışmamış pek çok sanatçı için bir pazar açabilir ve ayrıca daha önce var olmayan gerçek fiziksel sanat üretimine yol açabilir.

Bundan sonrası için planların neler?

Neyi yaratmanın mümkün olduğunu bulmak için yapay zekayı kullanmaya devam edeceğim, bunu geleneksel bir şekilde yaratmanın mümkün veya uygulanabilir olmayacağını ve kendi yaratıcılığım ile bir makinenin tamamen yapay olanı arasındaki sınırların nerede olduğunu bulmaya çalışacağım.

NFT dünyasına adım atmak isteyen sanatçılara platform seçimi, collector’lara ulaşma, fiyatlandırma yapma gibi konularda önerileriniz nelerdir?

Bu alana daha yeni başlıyorum ve dürüst olmak gerekirse bu cevapları kendim de bulmaya çalışıyorum. Sadece NFT’leri kullanmanın yaratıcı yollarını bulmaya çalışacağımı ve onları işimin odak noktası haline gelmeden, bir araç olarak kullanacağımı biliyorum.